TRNTP
Platform Üyeliği
"Enerji Üretimi ve Çevresel Etkileri" Raporu
İnsanların ihtiyaçlarının karşılanmasında ve gelişmesinin sağlıklı olarak sürdürülmesinde gerekli olan enerji özellikle sanayi, konut ve ulaştırma gibi sektörlerde kullanılmaktadır. Ancak enerji, yaşantımızdaki vazgeçilmez yararlarının yanı sıra üretim, çevrim, taşınım ve tüketim esnasında büyük oranda çevre kirlenmesine de yol açmaktadır.
Nüfus artışına, sanayinin gelişmesine paralel olarak kurulan büyük ölçekli enerji üretim ve çevrim sistemleri ekolojik dengeyi önemli ölçüde etkiledikleri gibi sınırlar ötesi etkileri de beraberinde getirmektedir. Bu nedenle çevre sorunları ulusal olduğu gibi uluslar arası nitelikler de taşımaktadır. Yine bu nedenle enerjiye bağlı sorunların giderilmesi için gerekli tedbirlerin alınmasında, uluslararası işbirliğinin rolü önem kazanmaktadır.
Bugünün enerji kaynakları yenilenemeyen enerji kaynakları (kömür, petrol, doğalgaz ve nükleer enerji) ve yenilenebilen enerji kaynakları (odun, bitki atıkları, tezek, jeotermal enerji, güneş, rüzgar, hidrojen, hidrolik, gelgit ve dalga enerjisi) şeklinde sınıflandırılmaktadır. Dünya’da büyük ölçüde yenilenemeyen enerji kaynaklarının kullanılıyor olması (ticari talebin %90’ı fosil yakıtlardan, %10’u ise hidrolik ve nükleer enerjiden sağlanmaktadır), çevre sorunlarını önemli ölçüde arttırmıştır. Bu nedenle çevresel etkileri az olan yenilenebilen enerji kaynaklarına yöneliş, her bakımdan avantajlı olmaktadır. Ancak bazı teknik sorunların çözümlenebilmesi için zamana ihtiyaç vardır ve bu da söz konusu geçişin oldukça uzun bir süre alacağını göstermektedir. Çizelge 1.1’de dünyanın geçmişteki enerji tüketiminde kaynakların rolü ve gelecekteki kaynaklara göre enerji tahminleri gösterilmiştir.
Çizelge 1.1. Kaynaklara göre dünya enerji arzı tahminleri [14]
|
|
1960 |
1980 |
2000 |
2020 |
||||
|
Kaynak |
10 9 TEP* |
% |
10 9 TEP |
% |
10 9 TEP |
% |
10 9 TEP |
% |
|
Kömür |
1.250 |
36 |
1.830 |
24 |
2.930 |
26 |
4.650 |
30 |
|
Petrol |
1.170 |
33 |
3.100 |
41 |
3.415 |
31 |
3.175 |
21 |
|
0.411 |
12 |
1.301 |
17 |
1.885 |
17 |
2.570 |
17 |
|
|
Hidrolik |
0.171 |
5 |
0.383 |
5 |
0.650 |
6 |
1.050 |
7 |
|
--- |
--- |
0.156 |
2 |
0.845 |
8 |
1.730 |
11 |
|
|
Tic. Olmayan |
0.490 |
14 |
0.768 |
10 |
1.095 |
10 |
1.140 |
8 |
|
Yeni enerji |
--- |
--- |
--- |
--- |
0.285 |
2 |
0.845 |
6 |
|
Toplam |
3.500 |
100 |
7.538 |
100 |
11.105 |
100 |
15.115 |
100 |
*109 TEP: milyar ton eşdeğer petrol
Arz güvenliği ve kaynak çeşitliliği sağlamanın yanında, ulusal ve uluslararası hukuki düzenlemelere uyulabilmesi, yükümlülüklerin yerine getirilmesi, ikim değişikliği, sera etki, küresel ısınma, asit yağmurları vb. gibi yerel, bölgesel ve küresel ölçekli çevre sorunlarının üstesinden gelebilmek için enerji üretiminde kaynak seçiminin doğru, güvenilir ve fizibil olarak yapılması oldukça önemlidir. Bu sebeple kaynak seçiminde yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelişin yanında nükleer enerji de gözardı edilmemeli ve bu enerji kaynağı üzerinde de yeterli derecede araştırma çalışması yapılmalı, bu tür çalışmalar desteklenmeli, milletimiz bu konuda bilinçli ve gerçekçi bilgilerle aydınlatılarak konu kısır tartışmalara kurban edilmemelidir.
Enerji Üretimi ve Çevresel Etkileri Raporu’nu hazırlayan Türkasya Stratejik Araştırmalar Merkezi Çevre Proje Grubu başkanı Prof. Dr. Ferruh ERTÜRK, Doç. Dr. Atilla AKKOYUNLU ve Çevre Yüksek Müh. Kamil VARINCA’ya teşekkür eder, raporun enerji ile ilgilenen kamu ve özel sektör karar alıcılarına, konuya ilgi duyan bilim adamlarına, faydalı olmasını temenni ederim.
Saygılarımla...
TASAM BAŞKANI
Raporun tamamını görmek için tıklayın >>
